Corona leert ons dat het de hoogste tijd is om een Europese Geneesmiddelen Coöperatie op te zetten. Het is noodzaak om razendsnel innovaties in de gezondheidszorg in Europa door te voeren. We moeten (opnieuw) ontwikkel- en productiecapaciteit opzetten om te zorgen dat we niet meer afhankelijk zijn van big pharma multinationals en de productie van geneesmiddelen in India en China. Mijn pleidooi in 2013 was:
een Europese coöperatie voor geneesmiddelen zorgt voor een Europees antwoord op de macht van de multinationals, goedkopere medicijnen en geeft werk aan hoogopgeleide jongeren.
Dit pleidooi ga ik nog maar eens een keer houden. Want we zien nu met de snelle verspreiding van het coronavirus dat de gezondheidszorg in Europa onder enorme druk staat en hier en daar bezwijkt. Er is een enorm tekort aan middelen om coronapatiënten te helpen en de verdere verspreiding van corona af te remmen.
Als de crisis voorbij is moeten we het zorgsysteem in Europa innoveren.
In 2013 pleitte ik voor de oprichting van een Europese Coöperatie Voor het Ontwikkelen en Produceren van geneesmiddelen. Omdat wij te afhankelijk zijn van machtige farmaceuten en de productie in China en India. Daarnaast pleitte ik ook voor een Europees Inkoopbureau. Het kan nog steeds. Maar de corona-crisis toont aan dat er veel te weinig producenten in Europa zijn om te voldoen aan de enorme vraag naar beschermende middelen. Dit collectief falen zorgt ook voor meer verspreiding van het virus. Lees meer hierover in de blog uit 2013.
Dit is de tekst van mijn blog uit 2013.
Terwijl de komende jaren wereldwijd de uitgaven voor research & development in de farmaceutische sector stijgen, nemen de uitgaven in Europa in snel tempo af. Steeds meer nieuwe medicijnen worden ontwikkeld in opkomende landen zoals Brazilië en Rusland. ‘Farmaceuten verlaten de oude wereld’, staat boven een artikel in de Volkskrant van 3 juli 2013.
Steeds meer geneesmiddelen komen uit de biotechnologie. Deze zijn moeilijker na te maken dan chemisch vervaardigde medicijnen. Het kweken van cellen in biologische laboratoria is een veel gecompliceerder proces dan een werkzaam molecuul te kopiëren en daar pillen van te slaan. Daarom is er minder animo bij fabrikanten om in dat proces te stappen. Ondanks het vertrek van grote fabrikanten uit Nederland zijn er wel veel start-ups in Nederland actief in de sector. Tot zover het artikel.
De risico’s liggen bij de start-ups omdat het onderzoek tijdrovend is en succes niet zeker is. De machtige multinationals hoeven zelf minder onderzoek te doen omdat zij een monopoliepositie hebben in het distribueren van medicijnen naar artsen, ziekenhuizen en patiënten. Door de stijgende zorgkosten is dit een verontrustende ontwikkeling. Dus wordt het hoog tijd voor een Europees antwoord.
Dit kan door het opzetten van een Europese onderzoekscoöperatie voor de ontwikkeling van geneesmiddelen. Een soort Airbus, niet voor vliegtuigen maar voor de productie van nieuwe geneesmiddelen.
Geneesmiddelen goedkoper
Waarom is een pharma-coöperatie nodig? Het is van belang voor:
- Het opnieuw opbouwen van de R&D positie van Europa in de farmaceutische sector
- Het ontwikkelen en produceren van medicijnen in samenwerking met start-ups in de landen van de Europese Unie
- Het verrichten van fundamenteel onderzoek naar vervangers van niet meer werkzame geneesmiddelen door het (overmatig) gebruik van bestrijdingsmiddelen in de landbouw en leefomgeving
- Het op de markt brengen van geneesmiddelen voor de vergrijzende samenleving die de kosten daarvan moeten helpen beheersen.
- Het opzetten voor het creëren van werk voor duizenden hoogopgeleide jongeren in de EU.
Ook van belang is het ontwikkelen van een gemeenschappelijk EU inkoopbureau voor het kopen van medicijnen van multinationals. Met gebundelde inkoopmacht kan goedkoper worden ingekocht.
De EU zal enkele tientallen miljarden van de landbouwsubsidies moeten overhevelen naar de farma-coöperatie. De landbouw is ‘schuldig’ aan de verspreiding van resistente bacteriën en schimmels door het (overmatige) gebruik van antibiotica, insecticides, etc. Bovendien leveren de landbouwsubsidies geen banen op.
De farma-coöperatie zal bestaan uit een aantal laboratoria in de EU-landen met verbindingen naar de universiteiten. In de labs werken jongeren en wetenschappers uit verschillende landen. In een Spaans lab werkt dan personeel uit de hele EU. Dit zorgt voor interne controle op de prestaties van de laboratoria.
Daarnaast is ook extern toezicht nodig om de prestaties te beoordelen. Dit zal zeer stevig moeten zijn om verkwisting van Europees geld te voorkomen. Naast het uitvoeren van Europese onderzoeksprojecten in de eigen laboratoria investeert de coöperatie ook in start-ups. Veelbelovende producten worden in de EU-laboratoria getest voor de grootschalige klinische testfase.
De EU-landen investeren jaarlijks een bepaald bedrag per inwoner in de pharma-coöperatie. Naast het collectieve Europese aandeel worden de landen dan voor bijvoorbeeld 50% mede-eigenaar. Naast de noodzaak om aan de slag te gaan, kan zo’n project zorgen dat burgers de EU meer gaan waarderen.
Corona zou politici moeten aanzetten tot spoed
Als politici hun handen uit de mouwen steken kan een onderzoekscoöperatie en een inkoopbureau relatief snel worden gerealiseerd. Kijk maar naar de promotie van Amsterdam om de EMA binnen te halen. Nederland heeft dat snel voor elkaar gebokst. Corona leert ons dat we snel moeten handelen. Politici, neem het initiatief om in Europa de productie van geneesmiddelen van corona op te zetten. Pak door, het is de hoogste tijd!
Medicijnen dreigen over paar maanden op te raken door afhankelijkheid China en India
Lees mijn blog Compassie In Tijden Van Corona.
Lees het interview met de Britse econoom Ian Goldin in De Volkskrant met de alarmerende titel: ‘Het falen van de mondiale politiek is zorgwekkender dan de pandemie’.