Overleven op een opgewarmde aarde is zonder technologie niet mogelijk. Is dat een wilde voorspelling? Kan een mens over een jaar of tachtig alleen overleven als hij/zij vol zit met micro-elektronica en kunstmatige intelligentie? Toch niet zo’n gekke gedachte. Want veel mensen lopen nu al rond met hulpmiddelen als een pacemaker of een hoorapparaat. Wat is dan nodig over tachtig jaar? Als de aarde te veel is opgewarmd en vervuild? Is de mens rond 2100 een smartmens, een halve robot?

Is overleven op een opgewarmde aarde zonder technologie niet mogelijk? Om deze vragen te verbeelden maakte ik een schilderij over de ontwikkeling van de mens, de smartmens, in de 21ste eeuw.

Is de Darwiniaanse evolutie van de mens na een miljoenen jaren durend tijdperk ten einde gekomen? Wordt de mens extreem afhankelijk van technologie om te kunnen overleven op een opgewarmde aarde? Hoe ziet de mens er dan over tachtig uit?

Het schilderij geeft een beeld van de mogelijke evolutie van mensen en dieren met genetische manipulatie en cyborg-technologie. De titel van het schilderij is ‘Artificial Creatures, een toekomstbeeld van mens en technologie in het jaar 2100’.

Nieuwe vormen van kunstmatige, elektronische intelligentie krijgen meer grip op ons leven. Spraakmakende innovaties in de medische wetenschappen zijn een kwestie van tijd. De mens kan op veel hogere leeftijd langer gezond blijven. Maar de klimaatverandering kan de mens veel schade berokkenen.

Technologie biedt ons telkens nieuwe manieren om onze kansen op overleven te vergroten. Zal technologie de mens ook kunnen beschermen op een opgewarmde aarde?  

Mens, technologie en democratie

Zal de mens in staat zijn ethisch verantwoord om te gaan met de snelle technologische veranderingen? Verkeerd gebruik van technologie, per ongeluk of met opzet, kan onze beschaving terugwerpen in het stenen tijdperk. Maar dit geldt natuurlijk ook voor het niet aanpakken van klimaatverandering.

Om te voorkomen dat het uit de hand loopt is internationale samenwerking en besluitvorming nodig. Dit is een grote uitdaging. Want de meeste politieke leiders zijn vooral bezig met de korte termijn, met het verdedigen en versterken van de belangen van hun traditionele achterban en natuurlijk ook de eigen zetels.

Big data geeft absolute macht aan ”de googles”, multinationals, regeringen en politieke partijen

Zijn we nog wel in staat om de macht van de big data bezittende multinationals aan banden te leggen? Hoe kunnen we voorkomen dat verkiezingen worden gemanipuleerd via Facebook en Twitter? En hoe kwetsbaar is onze democratie voor inmenging van buitenaf?

Onderzoekseconoom James Henry in Trouw van 2 november 2017: er komt steeds meer informatie los over de manier waarop Rusland de Amerikaanse publieke opinie bestookte.

Google, Facebook en Twitter beïnvloeden het gedrag van mensen (kiezers) met hun (geheime) algoritmen

E-mails van de Democraten werden gestolen en via WikiLeaks bekendgemaakt. Via Facebook werden nepberichten verzonden, nauwkeurig gericht op kiezers die mogelijk naar Trump over te halen waren. Dit gebeurde in de staten waar kleine verschuivingen het verschil tussen winst en verlies konden maken.

De AI-dokter doet het al bijna zo goed als een menselijke dokter

Wat kan kunstmatige intelligentie betekenen voor arts en patiënt? Kunstmatig intelligente robots timmeren al aardig aan de weg. Eind 2022 wist een systeem met de sciencefictionachtige roepnaam ‘Flan-Palm 540B’ erin het Amerikaanse artsenexamen te halen. Het in 2023 gelanceerde medische chatrobot ‘Med-Palm’, van Google en Deep Mind, deed het bij een set medische vragen intussen bijna net zo goed als menselijke artsen. Bron: Maarten Keulemans, De Volkskrant 29 april 2023

Kunstmatige intelligentie (AI) kan dus heel goed helpen bij het uitvoeren van complexe taken waarvoor heel veel kennis nodig is, zoals door artsen. Een arts kan met de hulp van kunstmatige of artificial intelligentie de gevraagde informatie zoeken in enorme hoeveelheden data. Maar de arts is en blijft verantwoordelijk, zodat AI de mens niet de baas wordt. 

Ik maak me grote zorgen over het toepassen van AI in sociale media. Zogenaamde vriendelijke gespreksrobotten ’trekken’ zoveel persoonlijke kennis uit de gebruiker dat het gaat voelen als een intieme vriend. Door de interactie ‘leert en weet’ de AI zo veel over jou dat het intiemer kan voelen dan contacten met echte personen. En daarmee kan het een verslavende invloed hebben op het beloningssysteem van je brein. De VS en de EU moeten haast maken met het reguleren van AI. 

De veelal Amerikaanse bigtech giganten gebruiken voor hun AI-systemen (gelabelde) data uit bibliotheken, onderzoekpublicaties, papers, internetpagina’s van kennisinstituten, Wikipedia, etc. dus van data die helemaal niet het eigendom is van deze AI-bedrijven. 

De Smartmens

Voor dit plaatje heb ik de Vitruviusman van Leonardo da Vinci, ca. 1490, Gallerie dell’Accademia, Venetië gebruikt. Daar overheen heb ik een plaatje van ‘het lichaam’ van een robot gezet.

Wikipedia schrijft: De Vitruviusman wordt gezien als een symbool van het humanisme, met de mens als het middelpunt van het heelal. Tja, soms denk ik wel eens, wat zal er van het humanisme in deze eeuw overblijven?

Onderstaande foto is van werk van Cristiaan Zwanikken, kinetisch kunstenaar. In mijn visie van de toekomst (ik geef toe, in deze blog een wat dystopische visie) zit technologie IN de smartmens. Daarom vind ik het onderstaande beeld zo mooi omdat Zwanikken mechanische techniek als een extern hulpmiddel aan de mens verbindt.

Dutch artist Christiaan Zwanikken (1967) has received international recognition through his kinetic and mechanical sculptures, sound works, performative and responsive installations. Using a variety of sculptural media, robotics, biology, micro-controllers, and sound— his work is both an artistic and technological experiment in which innovation and invention play an important role.

Cristiaan Zwanikken maakt kinetische en mechanische kunstwerken

Exploring the relationship between man, nature, science, and technology, Zwanikken overlaps the animate and inanimate. Each sculpture is therefore both mechanical and autonomous with a personal identity created through software, electronic sensory and artificial speech. Although he uses “hard” technologies like machines and control-systems, he always tries to address the human being and “soft” technologies.

Cristiaan Zwanikken werkt in een oud klooster in Mértola met mooie beelden in de tuin, mechanische kunstwerken van Cristiaan en een kunstwerk van Bram Vermeulen. Het is een prachtige plek, zeer de moeite waard om te bezoeken. Mértola ligt op ruim een uur rijden van Tafira in de Portugese Algarve.

The Convento de Mértola, Portugal, promotes experimental research between art, science and education on integrative technologies and practices of past, present and future human ecology. Our residents are emerging and established artists, designers, authors, musicians, filmmakers, teachers and scientists who use the Convento to work, study, start a new body of work, finish a project or develop new ideas.